Category Archives: อำเภอเลาขวัญ

อำเภอเลาขวัญ

อำเภอเลาขวัญ เป็นอำเภอในจังหวัดกาญจนบุรี เดิมเป็นส่วนหนึ่งของอำเภอพนมทวน แยกตั้งเป็นกิ่งอำเภอในปี พ.ศ. 2514^[1] และตั้งเป็นอำเภอลำดับที่ 10 ของทางจังหวัดในปี พ.ศ. 2519^[2]

อำเภอเลาขวัญ มีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียง ดังนี้

• ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอด่านช้างและอำเภอหนองหญ้าไซ (จังหวัดสุพรรณบุรี)
• ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอดอนเจดีย์และอำเภออู่ทอง (จังหวัดสุพรรณบุรี)
• ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอห้วยกระเจา
• ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอบ่อพลอยและอำเภอหนองปรือ

ท้องที่เดิมเป็นส่วนหนึ่งของอำเภอบ้านทวน (อำเภอพนมทวน) ตั้งเป็นตำบลเลาขวัญขึ้นในปี พ.ศ. 2449^[3] ทางราชการได้เห็นว่าพื้นที่บริเวณนี้มีความเจริญ เป็นที่ตั้งของตลาด สถานีตำรวจ มีระยะห่างจากอำเภอต้นสังกัดมากกว่า 38 กิโลเมตร มีพื้นที่กว้างขวาง ทางราชการจึงพิจารณาให้ตั้งขึ้นเป็นกิ่งอำเภอ ในปี พ.ศ. 2514 จึงพิจารณาให้ตั้ง 2 ตำบลเพิ่ม คือ แยกหมู่บ้านของตำบลเลาขวัญ ตั้งเป็น ตำบลหนองโสน และแยกหมู่บ้านของตำบลเลาขวัญรวมกับพื้นที่หมู่บ้านของตำบลดอนแสลบ ตั้งเป็น ตำบลหนองประดู่^[4]

นายวงษ์ ช่อวิเชียร ผู้ว่าราชการจังหวัดกาญจนบุรี และพลเอก ป.จารุเสถียร รัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย ได้ประกาศแยกพื้นที่ 3 ตำบล คือ ตำบลเลาขวัญ ตำบลหนองโสน ตำบลหนองประดู่ ตั้งเป็นกิ่งอำเภอ^[1] ใช้ชื่อกิ่งว่า “เลาขวัญ” มาจากราษฏรเชื้อสายลาวที่ได้อพยพตั้งถิ่นฐานอยู่บ้านเกาะบ้านเก่า มีอาชีพเกษตรกรรม ทำไร่ทำนา อาศัยแหล่งน้ำหนองบ้านเก่า คลองหมื่นเทพ เป็นแหล่งน้ำที่สำคัญในการใช้อุปโภคบริโภค ราษฏรมีอาชีพและความเป็นอยู่ที่ดีและอุดมสมบูรณ์ จึงได้ชักชวนญาติพี่น้องของตนเข้ามาตั้งถิ่นฐานเพิ่มขึ้น ได้เรียกชื่อว่า “บ้านเหล่าเดียวกัน” ซึ่งตามภาษาพูดว่า “บ้านเหล่ากัน” ตามสำเนียงลาวที่เป็นภาษาพูดของชาวบ้าน และได้เพี้ยนเป็น “บ้านเลาขวัญ“^[5]

นายประเทือง สินธิพงษ์ ผู้ว่าราชการจังหวัดกาญจนบุรี และหม่อมราชวงศ์เสนีย์ ปราโมช นายกรัฐมนตรี ได้พิจารณากิ่งอำเภอเลาขวัญ ของอำเภอพนมทวน สามารถจัดตั้งขึ้นเป็นอำเภอได้ ปีพ.ศ. 2519 จึงยกฐานะเป็นอำเภอ^[2] ภายหลังได้จัดตั้งสุขาภิบาล^[6] ไปรษณีย์โทรเลข^[7] ต่อมาพื้นที่หมู่ 2 บ้านหนองนกแก้ว รวมกับ 3 หมู่บ้านของตำบลหนองประดู่ ตั้งเป็น ตำบลหนองนกแก้ว และแยกพื้นที่หมู่ 3 บ้านหนองปลิง รวมกับ 5 หมู่บ้านของตำบลหนองโสน ตั้งเป็น ตำบลหนองปลิง ในปี พ.ศ. 2522^[8]

ต่อมามีการแยกพื้นที่หมู่ 7 บ้านทุ่งกระบ่ำ รวมกับ 5 หมู่บ้านของตำบลเลาขวัญ ตั้งเป็น ตำบลทุ่งกระบ่ำ ในปี พ.ศ. 2523^[9] นายเจริญศุข ศิลาพันธุ์ ผู้ว่าราชการจังหวัดกาญจนบุรี และนายประเทือง กีรติบุตร รัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย พิจารณาพื้นที่หมู่ 4 บ้านหนองฝ้าย ตำบลหนองโสน (ขณะนั้น) มีลักษณะชุมชนขนาดใหญ่ เป็นที่ตั้งของตลาดการค้า จึงตั้งขึ้นเป็นสุขาภิบาลแห่งที่ 2 ของทางอำเภอ^[10] จนถึงปี พ.ศ. 2534 ได้แยกบ้านหนองฝ้าย รวมกับ 7 หมู่บ้านของตำบลหนองโสน ตั้งเป็น ตำบลหนองฝ้าย^[11] เป็นตำบลที่ 6 จนถึงปัจจุบัน

อำเภอเลาขวัญแบ่งเขตการปกครองย่อยออกเป็น 7 ตำบล 90 หมู่บ้าน ได้แก่

1.	เลาขวัญ	(Lao Khwan)		16 หมู่บ้าน
2.	หนองโสน	(Nong Sano)		11 หมู่บ้าน
3.	หนองประดู่	(Nong Pradu)		12 หมู่บ้าน
4.	หนองปลิง	(Nong Pling)		18 หมู่บ้าน
5.	หนองนกแก้ว	(Nong Nok Kaeo)		10 หมู่บ้าน
6.	ทุ่งกระบ่ำ	(Thung Krabam)		14 หมู่บ้าน
7.	หนองฝ้าย	(Nong Fai)		9 หมู่บ้าน

ท้องที่อำเภอเลาขวัญประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 9 แห่ง ได้แก่

• เทศบาลตำบลเลาขวัญ ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลเลาขวัญ
• เทศบาลตำบลหนองฝ้าย ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลหนองฝ้าย
• องค์การบริหารส่วนตำบลเลาขวัญ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเลาขวัญ (นอกเขตเทศบาลตำบลเลาขวัญ)
• องค์การบริหารส่วนตำบลหนองโสน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองโสนทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลหนองประดู่ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองประดู่ทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลหนองปลิง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองปลิงทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลหนองนกแก้ว ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองนกแก้วทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลทุ่งกระบ่ำ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลทุ่งกระบ่ำทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลหนองฝ้าย ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองฝ้าย (นอกเขตเทศบาลตำบลหนองฝ้าย)