Category Archives: อำเภอบ้านแพ้ว

อำเภอบ้านแพ้ว

อำเภอบ้านแพ้ว เป็นอำเภอหนึ่งในสามของจังหวัดสมุทรสาคร ตั้งอยู่ในบริเวณพื้นที่ราบริมฝั่งคลองดำเนินสะดวกที่เชื่อมต่อระหว่างแม่น้ำท่าจีนกับแม่น้ำแม่กลอง เป็นอำเภอที่มีศักยภาพและความอุดมสมบูรณ์ของผลผลิตทางการเกษตรทั้งพืช ผัก ผลไม้ กุ้ง ปลาสลิด ที่หลากหลายอันเลื่องชื่อจนถือเป็นเอกลักษณ์ของดีของเด่น ของอำเภอบ้านแพ้วที่รู้จักกันมาช้านาน ผลิตผลทางการเกษตรที่สำคัญของอำเภอ ได้แก่ มะพร้าวน้ำหอม มะม่วง มะนาว องุ่น ฝรั่ง ชมพู่ แก้วมังกร เป็นต้น และเป็นที่ตั้งของเขตห้ามล่าสัตว์ป่าวัดราษฎร์ศรัทธาธรรมกะยาราม

อำเภอบ้านแพ้วมีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียง เรียงตามเข็มนาฬิกา ดังนี้

• ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอสามพราน (จังหวัดนครปฐม)
• ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอกระทุ่มแบน
• ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอเมืองสมุทรสาคร และอำเภอเมืองสมุทรสงคราม (จังหวัดสมุทรสงคราม)
• ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอดำเนินสะดวกและอำเภอบางแพ (จังหวัดราชบุรี)

คำว่า “บ้านแพ้ว” มีที่มาจากสัญลักษณ์ของคนยุคก่อนในสมัยที่พื้นที่อำเภอบ้านแพ้วมีสภาพเป็นป่าทึบชายทะเล อุดมสมบูรณ์ด้วยสัตว์ป่า ทั้งสัตว์บก สัตว์น้ำ และไม้นานาชนิด ทำให้มีผู้คนบริเวณใกล้เคียงเดินทางเข้ามาล่าสัตว์และแสวงหาผลิตผลจากป่าเพื่อดำรงชีวิต ด้วยเหตุที่พื้นที่ดังกล่าวมีบริเวณกว้างและมีลำธารธรรมชาติมาก ที่สำคัญได้แก่บริเวณคลองหมู่ทอดและคลองแพ้ว จึงกลายเป็นแหล่งนัดพบของประชาชน ซึ่งจะหาไม้ไผ่หรือต้นไม้สูงแล้วนำผ้าไปผูกไว้ (เรียกว่า แพ้วธง) เพื่อป้องกันการหลงทางและเป็นจุดนัดพบ จนกระทั่งประชาชนอพยพมาอาศัยอยู่ในพื้นที่มากขึ้นจึงเรียกชื่อชุมชนว่า “หมู่บ้านแพ้ว” เดิมเป็นส่วนหนึ่งของอำเภอสามพราน ตั้งขึ้นเป็นตำบลในนาม “ตำบลแพ้ว”^[1][2] ต่อมาเรียกว่าตำบลบ้านแพ้ว และมีพื้นที่ใกล้เคียงคือ ตำบลเจ็ดริ้ว^[3][4] ตำบลคลองตัน^[5][6][7] และตำบลดอนไผ่^[1][2] อำเภอตลาดใหม่ (อำเภอสามพราน) ซึ่งทั้งสี่ตำบลตั้งขึ้นตั้งแต่ปี พ.ศ. 2441 และมีพื้นที่บางส่วนรับมาจากอำเภอกระทุ่มแบน คือ ตำบลดำเนินสะดวก^[8] และพื้นที่ตำบลอำแพง อำเภอเมืองสมุทรสาคร

• วันที่ 8 พฤศจิกายน 2468 ย้ายอำเภอบ้านบ่อมาตั้งที่หมู่บ้านแพ้ว รวมพื้นที่ตำบลดอนไผ่ ตำบลบ้านแพ้ว ตำบลเจ็ดริ้ว ตำบลคลองตัน จากอำเภอสามพราน จังหวัดนครปฐม ตำบลอำแพง อำเภอเมืองสมุทรสาคร กับตำบลดำเนินสะดวก (ตำบลสวนส้ม) อำเภอกระทุ่มแบน รวมเข้ากับตำบลหลักสามและตำบลโรงเข้ ของอำเภอบ้านบ่อ (อำเภอเมืองสมุทรสาคร) จัดตั้งเป็น อำเภอบ้านแพ้ว^[9]
• วันที่ 6 ธันวาคม 2468 เปลี่ยนแปลงเขตอำเภอเมืองสมุทรสาคร อำเภอกระทุ่มแบน และอำเภอบ้านแพ้ว โดยโอนพื้นที่ตำบลอำแพง อำเภอเมืองสมุทรสาคร และตำบลดำเนินสะดวก อำเภอกระทุ่มแบน มาขึ้นกับอำเภอบ้านแพ้ว^[10]
• วันที่ 10 ธันวาคม 2485 ยุบจังหวัดสมุทรสาคร รวมเข้ากับจังหวัดธนบุรี^[11] เนื่องจากขณะนั้นอยู่ในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 ซึ่งก่อให้เกิดปัญหาสภาวะเศรษฐกิจตกต่ำ อำเภอบ้านแพ้วจึงย้ายไปขึ้นกับจังหวัดธนบุรี
• วันที่ 9 พฤษภาคม 2489 ตั้งจังหวัดสมุทรสาครขึ้นมาอีกครั้งหนึ่ง^[12] จึงทำให้อำเภอบ้านแพ้วกลับมาขึ้นกับจังหวัดสมุทรสาครเหมือนเดิม
• วันที่ 17 กันยายน 2498 จัดตั้งสุขาภิบาลบ้านแพ้ว ในท้องที่บางส่วนของตำบลบ้านแพ้ว และตำบลหลักสาม^[13]
• วันที่ 3 สิงหาคม 2499 จัดตั้งสุขาภิบาลหลักห้า ในท้องที่บางส่วนของตำบลดอนไผ่ ตำบลโรงเข้ และตำบลหลักสาม^[14][15]
• วันที 16 ธันวาคม 2501 ตั้งตำบลยกกระบัตร แยกออกจากตำบลโรงเข้และตำบลหลักสาม^[16]
• วันที่ 25 มกราคม 2509 เปลี่ยนแปลงเขตสุขาภิบาลหลักห้า^[17] เพื่อความเหมาะสมในการบริหารกิจการและการทะนุบำรุงท้องถิ่น โดยขยายให้ครอบคลุมพื้นที่ทั้งหมดของตำบลดอนไผ่ ตำบลโรงเข้ ตำบลยกกระบัตร
• วันที่ 29 ตุลาคม 2511 เปลี่ยนแปลงชื่อตำบลดำเนินสะดวก อำเภอบ้านแพ้ว เป็น ตำบลสวนส้ม^[18]
• วันที่ 11 เมษายน 2515 เปลี่ยนแปลงชื่อตำบลดอนไผ่ อำเภอบ้านแพ้ว เป็น ตำบลหนองสองห้อง^[19]
• วันที่ 12 พฤษภาคม 2517 จัดตั้งสภาตำบลบ้านแพ้ว (เฉพาะนอกเขตสุขาภิบาลบ้านแพ้ว) สภาตำบลเจ็ดริ้ว สภาตำบลคลองตัน สภาตำบลสวนส้ม และสภาตำบลหลักสาม (เฉพาะนอกเขตสุขาภิบาลบ้านแพ้ว)^[20]
• วันที่ 5 กรกฎาคม 2517 ตั้งตำบลหนองบัว โดยแยกออกจากตำบลหนองสองห้อง^[21]
• วันที่ 10 สิงหาคม 2519 ตั้งตำบลหลักสอง โดยแยกออกจากตำบลเจ็ดริ้ว^[22] และจัดตั้งสภาตำบลหลักสอง
• วันที่ 20 กรกฎาคม 2525 ตั้งตำบลเกษตรพัฒนา โดยแยกออกจากตำบลคลองตัน^[23] และจัดตั้งสภาตำบลเกษตรพัฒนา
• วันที่ 5 พฤษภาคม 2537 จัดตั้งสุขาภิบาลเกษตรพัฒนา ในท้องที่บางส่วนของหมู่ 5 ตำบลคลองตัน และหมู่ 2,3 ตำบลเกษตรพัฒนา^[24]
• วันที่ 3 มีนาคม 2538 ยกฐานะจากสภาตำบลหลักสาม (เฉพาะนอกเขตสุขาภิบาลบ้านแพ้ว) เป็นองค์การบริหารส่วนตำบลหลักสาม^[25]
• วันที่ 25 ธันวาคม 2539 ยกฐานะจากสภาตำบลบ้านแพ้ว (เฉพาะนอกเขตสุขาภิบาลบ้านแพ้ว) สภาตำบลอำแพง สภาตำบลสวนส้ม สภาตำบลเจ็ดริ้ว สภาตำบลเกษตรพัฒนา สภาตำบลคลองตัน และสภาตำบลหลักสอง เป็นองค์การบริหารส่วนตำบลบ้านแพ้ว องค์การบริหารส่วนตำบลอำแพง องค์การบริหารส่วนตำบลสวนส้ม องค์การบริหารส่วนตำบลเจ็ดริ้ว องค์การบริหารส่วนตำบลเกษตรพัฒนา องค์การบริหารส่วนตำบลคลองตัน และองค์การบริหารส่วนตำบลหลักสอง^[26] ตามลำดับ
• วันที่ 25 พฤษภาคม 2542 ยกฐานะจากสุขาภิบาลบ้านแพ้ว สุขาภิบาลหลักห้า และสุขาภิบาลเกษตรพัฒนา เป็นเทศบาลตำบลบ้านแพ้ว เทศบาลตำบลหลักห้า และเทศบาลตำบลเกษตรพัฒนา ตามลำดับ^[27] ด้วยผลของกฎหมาย
• วันที่ 15 กันยายน 2547 ยุบองค์การบริหารส่วนตำบลเกษตรพัฒนา รวมกับเทศบาลตำบลเกษตรพัฒนา^[28]

อำเภอบ้านแพ้วแบ่งพื้นที่การปกครองออกเป็น 12 ตำบล 97 หมู่บ้าน ได้แก่

ลำดับ	อักษรไทย	อักษรโรมัน	จำนวนประชากร (ธันวาคม 2565)[29]	แผนที่
1.	บ้านแพ้ว	Ban Phaeo	10,345
2.	หลักสาม	Lak Sam	16,895
3.	ยกกระบัตร	Yokkrabat	14,805
4.	โรงเข้	Rong Khe	12,173
5.	หนองสองห้อง	Nong Song Hong	8,456
6.	หนองบัว	Nong Bua	6,711
7.	หลักสอง	Lak Song	4,565
8.	เจ็ดริ้ว	Chet Rio	4,016
9.	คลองตัน	Khlong Tan	5,478
10.	อำแพง	Amphaeng	7,143
11.	สวนส้ม	Suan Som	5,206
12.	เกษตรพัฒนา	Kaset Phatthana	5,070

ท้องที่อำเภอบ้านแพ้วประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 10 แห่ง ได้แก่

• เทศบาลตำบลบ้านแพ้ว ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลบ้านแพ้วและตำบลหลักสาม
• เทศบาลตำบลหลักห้า ครอบคลุมพื้นที่ตำบลยกกระบัตร ตำบลโรงเข้ ตำบลหนองสองห้อง และตำบลหนองบัวทั้งตำบล
• เทศบาลตำบลเกษตรพัฒนา ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเกษตรพัฒนาทั้งตำบลและบางส่วนของตำบลคลองตัน
• องค์การบริหารส่วนตำบลบ้านแพ้ว ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบ้านแพ้ว (นอกเขตเทศบาลตำบลบ้านแพ้ว)
• องค์การบริหารส่วนตำบลหลักสาม ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหลักสาม (นอกเขตเทศบาลตำบลบ้านแพ้ว)
• องค์การบริหารส่วนตำบลหลักสอง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหลักสองทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลเจ็ดริ้ว ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเจ็ดริ้วทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลคลองตัน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลคลองตัน (นอกเขตเทศบาลตำบลเกษตรพัฒนา)
• องค์การบริหารส่วนตำบลอำแพง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลอำแพงทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลสวนส้ม ครอบคลุมพื้นที่ตำบลสวนส้มทั้งตำบล